Chotyniec – Wrota do Antycznej Scytii

Wystawa przedstawiać będzie głównie artefakty związane z odkryciami dokonanymi podczas prac wykopaliskowych na grodzisku w miejscowości Chotyniec, znajdującej się ok. 30 km na południe od Jarosławia, niedaleko granicy z Ukrainą.

W trakcie badań archeologicznych prowadzonych od 2016 r. przez zespół naukowy z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego pod kierownictwem prof. Sylwestra Czopka, rozpoznano wiele imponujących artefaktów (m.in. prawie 2 tony polepy oraz kilkanaście tysięcy fragmentów ceramiki oraz kości) wskazujących na silne związki z ludnością o scytyjskim modelu kulturowym. 
Odkrycie to przesunęło granice oddziaływania tej kultury daleko na zachód, zmieniając obraz znanej nam do tej pory historii.

To właśnie podczas tych wykopalisk po raz pierwszy w Polsce odnaleziono zachowaną w całości grecką amforę na wino pochodząca z miejscowości Klazomenai w Grecji (VII w. p.n.e.), która stała się symbolem wykopalisk w Chotyńcu i jest jednym z najważniejszych i najcenniejszych artefaktów, które zaprezentowane zostaną na wystawie. Oprócz niej na wystawie pojawią się także ułamki innych amfor, a  także grociki scytyjskich strzał, naszyjniki oraz brązowe i żelazne szpile służące do spinania szat kobiet. Dla miłośników biżuterii prawdziwą gratką będą repliki złotych i srebrnych przedmiotów z kurhanu w Ryżanówce w Ukrainie, który stanowi obok Chotyńca największe odkrycie polskich archeologów. Z tego kurhanu zostanie także zaprezentowana replika szaty scytyjskiej księżniczki.

Celem wystawy jest ukazanie przez pryzmat odkrytych artefaktów - związków jakie łączyły grodzisko w Chotyńcu z terenami Scytii właściwej, a także zaprezentowanie profesjonalizmu zespołu badawczego, który z całą pewnością był na światowym poziomie najlepszych misji archeologicznych. 

Warto zaznaczyć, że Scytowie to wojowniczy lud koczowników przybyły do Europy ze wschodnich stepów Azji na przełomie VIII/VII wieku p.n.e. nierozerwalnie związany był z historią Europy Środkowej i Wschodniej, a także Bliskiego Wschodu.

Scytowie stworzyli kulturę, która odcisnęła swoje piętno na wielu innych ludach, zajmując obok Celtów istotne miejsce w historii zaraz za Rzymianami i Grekami.

Kuratorem i autorem scenariusza wystawy jest dr Wojciech Rajpold – adiunkt w Dziale Archeologicznym Muzeum Zamkowego w Sandomierzu. 

Wystawa została objęta patronatem honorowym Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr. hab. Piotra Glińskiego, Marszałka Województwa Podkarpackiego Władysława Ortyla oraz Marszałka Województwa Świętokrzyskiego Andrzeja Bętkowskiego, a także Rektora Uniwersytetu Rzeszowskiego JM prof. dr. hab. Sylwestra Czopka.

Ekspozycja zostanie udostępniona dla zwiedzających w Zamku Królewskim w Sandomierzu w okresie od 29 października do 2 grudnia 2022 r. 

Partnerami wystawy są Muzeum Archeologiczne w Krakowie, Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich oraz Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Patronat medialny nad wystawą  objęła LOKALNA.TV